Dyscyplina pracownicza jest pojęciem dość szerokim, regulowanym przez przepisy prawa i wewnętrzne regulaminy pracy. W chwili przyjęcia do pracy, nowy pracownik jest zobowiązany do zapoznania się zasadami i obowiązującymi normami i z chwilą podpisania stosownego dokumentu przyjmuje odpowiedzialność za swoje działania pracownicze. Zasadność wdrażania dyscypliny jest oczywista. Organizacja w celu sprawnego funkcjonowania powinna określić schematy działań, a pracownicy powinni się do nich dostosować. Wszelkie odchylenia od normy należy korygować, a w skrajnych przypadkach wyciągać konsekwencje.

Dyscyplina pracownicza – omówione zagadnienia:

  1. Istota dyscypliny pracowniczej
  2. Obowiązki pracowników i pracodawców w zakresie dyscypliny
  3. Metody zapewnienia dyscypliny
  4. Podsumowanie

Istota dyscypliny pracowniczej

Dyscyplina pracownicza związana jest z jakością i terminowością realizowanych zadań służbowych. Jest to ogół obowiązków pracowniczych, których nieprawidłowa realizacja może skutkować nałożeniem określonych restrykcji. Obowiązki pracownika definiowane są przez opis stanowiska pracy, umowę, regulaminy i schematy organizacyjne oraz przepisy prawa.

Z dyscypliną pracy wiążą się aspekty obiektywne i subiektywne. Obiektywne odnoszą się do ustalonych norm i reguł funkcjonujących w organizacji. Natomiast subiektywne wyrażają się w indywidualnym podejściu pracowników do poszanowania dyscypliny. Dyscyplina pracownicza wpywiera wpływ na takie czynniki, jak: świadomość praworządności, przyzwyczajenia związane z wykonywaną pracą, poczucie wspólnoty i współodpowiedzialności, system ocen i wynagradzania, skuteczność i adekwatność stosowanych kar.

Obowiązki pracowników i pracodawców w zakresie dyscypliny

Pracownik:

  • przestrzeganie ustalonego czasu pracy, rozpoczynanie i koÅ„czenie pracy o okreÅ›lonej godzinie,
  • prawidÅ‚owa realizacja zadaÅ„,
  • wykonywanie poleceÅ„ przeÅ‚ożonych,
  • przestrzeganie ustalonego wewnÄ™trznie porzÄ…dku pracy,
  • dbaÅ‚ość o powierzone mienie, dobro i interesy przedsiÄ™biorstwa,
  • realizacja pracy zgodnie z przepisami przeciwpożarowymi, bezpieczeÅ„stwa i higieny pracy,
  • przestrzeganie podstawowych zasad współżycia spoÅ‚ecznego: uprzejmość, życzliwość i współpraca.

Pracodawca:

  • zapewnienie wÅ‚aÅ›ciwych warunków i bezpieczeÅ„stwa pracy,
  • wyposażenie stanowiska pracy w odpowiedni sprzÄ™t i narzÄ™dzia,
  • sprawiedliwy system wynagradzania i oceniania,
  • terminowość wypÅ‚acanych pensji,
  • przestrzeganie prawa pracy,
  • zachÄ™canie do sumiennej pracy,
  • karanie za naruszenie obowiÄ…zków pracowniczych.
infografika dyscyplina pracownicza

Metody zapewnienia dyscypliny

W celu utrzymania dyscypliny pracy organizacje mogÄ… wykorzystywać metodÄ™ zachÄ™t lub/i kar. ´Ü²¹³¦³óÄ™³¦²¹²Ô¾±±ð polega na publicznym wyrażeniu uznania dla jakoÅ›ci i kreatywnoÅ›ci realizowanej pracy przez konkretnego pracownika lub zespół zadaniowy. ZachÄ™ta powinna być poparta specjalnÄ… nagrodÄ…: premiÄ…, wartoÅ›ciowym prezentem, publicznÄ… pochwałą, dyplomem lub nominacjÄ… na najlepszego pracownika miesiÄ…ca. Katalog zachÄ™t powinien być ujÄ™ty w regulaminie wewnÄ™trznym lub w innych obowiÄ…zujÄ…cych aktach organizacyjnych, z którymi musi zapoznać siÄ™ każdy pracownik. Åšwiadomość otrzymania nagrody wpÅ‚ywa motywujÄ…co, podnosi morale pracownicze i zachÄ™ca do przestrzegania dyscypliny pracy.

Drugą metodą zapewnienia dyscypliny jest karanie za jej naruszenie. Przed ustaleniem kary za przewinienie pracodawca powinien w sposób szczególny zbadać wszystkie okoliczności, a w szczególności czy było to działanie ze strony pracownika celowe, czy też nieświadome. W zależności od tego jak poważne było naruszenie dyscypliny, to pracodawca może zastosować:

  • karÄ™ upomnienia – w przypadku niewielkiego naruszenia, wynikajÄ…cego zazwyczaj z niedopatrzenia. PrzykÅ‚ad: pracownik w ciÄ…gu jednego dnia musiaÅ‚ nadać kilkadziesiÄ…t przesyÅ‚ek, przez nieuwagÄ™ i natÅ‚ok pracy źle zaadresowaÅ‚ jednÄ… z nich. SkutkowaÅ‚o to zwrotem paczki i naliczeniem dodatkowych kosztów. Pracodawca biorÄ…c pod uwagÄ™ jego dotychczasowe zaangażowanie i sumienność postanowiÅ‚ tylko go upomnieć i zwrócić uwagÄ™ na wyeliminowanie podobnych błędów w przyszÅ‚oÅ›ci,
  • karÄ™ pieniężnÄ… – nakÅ‚adana w przypadku wiÄ™kszego naruszenia dyscypliny. Wysokość kary uzależniona jest od tego, jak bardzo pracownik naruszyÅ‚ przepisy. PrzykÅ‚ad: pracownik ksiÄ™gowoÅ›ci przez niedopatrzenie nie odprowadziÅ‚ w odpowiednim czasie podatku dla kilku pracowników, w wyniku tego zostaÅ‚y naliczone przez urzÄ…d karne odsetki. Dlatego pracodawca zdecydowaÅ‚ o naÅ‚ożeniu na niego kary pieniężnej w wysokoÅ›ci 10% wynagrodzenia,
  • karÄ™ nagany – w przypadku umyÅ›lnego zawinienia. Jest to zazwyczaj ostrzeżenie z wpisem do akt, ostrzegajÄ…ce przed zwolnieniem dyscyplinarnym. PrzykÅ‚ad: Pracownik zostaÅ‚ przyÅ‚apany na kradzieży niewielkiej iloÅ›ci materiałów biurowych (pół ryzy papieru do ksero i kilku dÅ‚ugopisów). TÅ‚umaczyÅ‚ siÄ™ koniecznoÅ›ciÄ… przyniesienia tych materiałów przez jego dziecko do szkoÅ‚y, których po pracy nie zdążyÅ‚by już kupić. Po rozpatrzeniu sprawy pracodawca zdecydowaÅ‚ siÄ™ na udzielenie mu nagany, z wpisem do akt. PrzyjÄ…Å‚ jego wytÅ‚umaczenie, jednak kradzież byÅ‚a bezsporna.

Gdy dyscyplina pracownicza zostanie ciężko naruszona pracownik może być zwolniony z pracy ze skutkiem natychmiastowym. Dotyczy to przewinień rażących, świadomie i celowo popełnionych, takich jak praca pod wpływem alkoholu (środków odurzających), celowe zniszczenie mienia, kradzież, wszczynanie bójek i awantur, opuszczenie (porzucenie) pracy bez usprawiedliwienia.

dyscyplina pracownicza

Podsumowanie

Zasadniczym celem przestrzegania dyscypliny pracy jest zapewnienie jednolitości, ciągłości i efektywności pracy. To dyscyplina pracownicza wymusza pożądane zachowania uczestników organizacji, które umożliwiają prawidłowe planowanie i prognozowanie. Ponadto zapewnia sprawną współpracę na poziomie wewnętrznym oraz zewnętrznym przedsiębiorstwa. Determinuje wydajność pracy oraz poprawia wskaźniki ilościowe i jakościowe.

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również:

Jakie ma znaczenie dyscyplina pracownicza? nicole mankin avatar 1background

Autor: Nikola Maniecka

HR menadżerka, którą cechuje umiejętność budowania pozytywnej atmosfery i tworzenia wartościowego środowiska dla pracowników. Sprawia jej ogromną radość dostrzeganie potencjału utalentowanych osób i mobilizowanie ich do dalszego rozwoju.