Marcin Iskrzycki
gru 9
Prowadzenie swojego sklepu online wymaga od przedsi臋biorcy nie tylko znajomo艣ci rynku, ale te偶 okre艣lenia modelu biznesowego. Wyr贸偶nia si臋 cztery podstawowe rodzaje modeli e-commerce, wed艂ug typu klienta:
Modele biznesowe w e-commerce – om贸wione zagadnienia:
- B2C (Business-to-consumer)
- B2B (Business-to-business)
- C2C (Consumer-to-consumer)
- C2B (Consumer-to-business)
- Modele biznesowe w e-commerce – podsumowanie
B2C (Business-to-consumer)
Jest to relacja pomi臋dzy przedsi臋biorcom, a klientem indywidualnym. Polega na sprzeda偶y produkt贸w bezpo艣rednio do konsumenta, kt贸ry jest u偶ytkownikiem ko艅cowym. B2C to jeden z najpopularniejszych modeli biznesowych, kt贸ry dodatkowo mo偶na podzieli膰 na pi臋膰 typ贸w:
- sprzedawca bezpo艣redni 鈥� klient kupuje produkt bezpo艣rednio od sprzedawcy internetowego,
- po艣rednik internetowy 鈥� w takiej relacji wyst臋puje 艂膮cznik lub po艣rednik, kt贸ry nie jest rzeczywistym w艂a艣cicielem danego produktu (us艂ugi). Przyk艂adowe witryny to Trivago, Etsy, Pakamera,
- B2C dzia艂aj膮cy w oparciu o reklamy 鈥� dzi臋ki wykorzystaniu bezp艂atnych tre艣ci, witryna przyci膮ga u偶ytkownik贸w i wy艣wietla im spersonalizowane reklamy. W Polsce popularnym przyk艂adem takiego modelu jest Wirtualna Polska, kt贸ra 艂膮czy emitowanie reklam z dystrybucj膮 w艂asnych tre艣ci,
- B2C dzia艂aj膮cy w oparciu o spo艂eczno艣ci 鈥� na przyk艂adzie Facebooka, tworz膮cego pewne spo艂eczno艣ci internetowe, mo偶na zauwa偶y膰, 偶e witryny mog膮 kierowa膰 reklamy w oparciu o odpowiednie targetowanie,
- 辞诲辫艂补迟苍别 鈥� niekt贸re serwisy, np. Netflix udost臋pniaj膮 swoim konsumentom tre艣ci za odpowiedni膮 op艂at膮. Niekt贸re witryny oferuj膮 bezp艂atny dost臋p do materia艂贸w, jednak w ograniczonej wersji.
Zalety B2C
Do g艂贸wnych zalet modelu biznesowego B2C mo偶na zaliczy膰 kr贸tki proces decyzyjny klienta, kt贸ry jest zazwyczaj jedyn膮 osob膮 podejmuj膮c膮 decyzj臋 o zakupie. Istnieje mo偶liwo艣膰 r贸wnie偶 sprzeda偶y globalnej, dzi臋ki czemu nawet ma艂e firmy mog膮 trafi膰 do konsument贸w z r贸偶nych stron 艣wiata. Sprzedawca mo偶e tak偶e wykorzystywa膰 narz臋dzia analityczne, np. Google Analytics do lepszego poznania swoich klient贸w, a nast臋pnie widz臋 t臋 wykorzysta膰 w celu personalizacji komunikat贸w i reklam.
Wady B2C
Du偶膮 wad膮 modelu B2C z punktu widzenia przedsi臋biorcy, jest ci膮g艂e pozyskiwanie kupuj膮cych. Trudniej jest firmie zdoby膰 sta艂ych klient贸w, dlatego sporo 艣rodk贸w finansowych nale偶y przeznaczy膰 w marketing. Inn膮 przeszkod膮 jest r贸wnie偶 bardzo du偶a konkurencja na rynku.
Model B2C opiera si臋 g艂贸wnie na relacji z konsumentem i podtrzymywaniu tej wi臋zi. Firmy wiedz膮, 偶e koszt pozyskania nowych klient贸w jest wy偶szy ni偶 utrzymanie lojalnych kupuj膮cych, dlatego robi膮 wszystko, aby sprosta膰 ich oczekiwaniom. Przyk艂adowo popularnym sposobem s膮 programy lojalno艣ciowe.
B2B (Business-to-business)
Jest to relacja pomi臋dzy firm膮, a firm膮. Przedsi臋biorstwo sprzedaje bezpo艣rednio swoje produkty (us艂ugi) innemu przedsi臋biorstw. Takie relacje mog膮 zachodzi膰 r贸wnie偶 pomi臋dzy po艣rednikami, dystrybutorami, dostawcami oraz innymi partnerami biznesowymi. W modelu B2B wyr贸偶nia si臋 dwa typy wymiany handlowej:
- wertykalny (pionowy) 鈥� dotyczy takiej wymiany handlowej, kt贸ra odbywa si臋 w ramach jednego sektora (bran偶y),
- horyzontalny (poziomy) 鈥� s膮 to takie transakcje, kt贸re obs艂uguj膮 wiele bran偶.
Zalety B2B
Jedn膮 z zalet modelu B2B jest zdecydowanie klient贸w, co przek艂ada si臋 na wysoki wska藕nik konwersji. Zazwyczaj je艣li czego艣 poszukuj膮, to dlatego, 偶e chc膮 to kupi膰, a nie tylko przegl膮dn膮膰, jak to robi wiele klient贸w indywidualnych. Zam贸wienia s膮 r贸wnie偶 wi臋ksze, poniewa偶 wiele firm decyduje si臋 na dokonywanie zakup贸w zbiorczych. Sprawd藕 jak wygl膮da e-commerce w modelu b2b.
Wady B2B
G艂贸wn膮 wad膮 tego modelu jest wyd艂u偶ony proces decyzyjny. Ma to zwi膮zek z wi臋ksz膮 liczb膮 os贸b, kt贸re dany zakup dla firmy musz膮 zatwierdzi膰. Klienci przed ostateczn膮 decyzj膮 cz臋sto omawiaj膮 i por贸wnuj膮 dost臋pne oferty. Du偶e znaczenie ma r贸wnie偶 cena, dlatego wiele rozm贸w z kupuj膮cymi polega na negocjacjach.
C2C (Consumer-to-consumer)
Jest to relacja pomi臋dzy osobami fizycznymi. Dzi臋ki dost臋pnym platformom konsumenci mog膮 sprzedawa膰 swoje produkty (us艂ugi), dokonywa膰 zakupu lub wymienia膰 si臋. Takie platformy pobieraj膮 cz臋sto op艂aty za wystawienie aukcji, prowizje od transakcji lub inne dodatkowe koszta (np. za promocj臋 produktu). Popularnymi serwisami s膮 Allegro i OLX.
Zalety C2C
G艂贸wna zaleta 艂膮czy si臋 z platformami, kt贸re wykorzystywane s膮 w tym modelu. Posiadaj膮 one szeroki zasi臋g i docieraj膮 do wielu rynk贸w, dzi臋ki czemu sprzedawca mo偶e oferowa膰 swoje produkty szerokiemu gronu odbiorc贸w. Taka dzia艂alno艣膰 艂膮czy si臋 ze stosunkowo niskimi kosztami, poniewa偶 nie jest wymagana op艂ata za w艂asn膮 domen臋, czy marketing. Bezpo艣rednia sprzeda偶 do klient贸w przynosi korzy艣ci obu stronom, poniewa偶 klient mo偶e liczy膰 na lepsz膮 cen臋, a sprzedawca na wi臋kszy zysk.
Wady C2C
Z punktu widzenia kupuj膮cego, nie ma on stuprocentowej pewno艣ci, 偶e produkty przedstawione na zdj臋ciach s膮 takie same jak w rzeczywisto艣ci. R贸wnie偶 niekt贸re platformy nie gwarantuj膮 ochrony kupuj膮cego.
C2B (Consumer-to-business)
Model ten jest odwr贸ceniem tradycyjnego sposobu sprzeda偶y. W tej relacji to u偶ytkownicy indywidualni dostarczaj膮 produkty (us艂ugi) do firm. Model ten bazuje na warto艣ciach, kt贸re klienci indywidualni chc膮 przekaza膰 firmie 鈥� mog膮 to by膰 produkty, us艂ugi, pewne rozwi膮zania czy pomys艂y.
Takim klientem indywidualnym mo偶e by膰, np. bloger, kt贸ry zaoferuje firmie us艂ug臋 prezentacji produktu. Innym przyk艂adem s膮 fotografowie, kt贸rzy sprzedaj膮 swoje zdj臋cia odpowiednim firmom, jako zdj臋cia stockowe. W relacji C2B mo偶e wyst臋powa膰 r贸wnie偶 po艣rednik, kt贸ry 艂膮czy osob臋 fizyczn膮 z firm膮.
Zalety C2B
G艂贸wna zalet膮 jest dost臋pno艣膰 wielu konsument贸w, kt贸rzy chc膮 co艣 zaoferowa膰, dzi臋ki czemu firmy mog膮 lepiej dostosowa膰 chocia偶by cen膮, czy dostaw臋, co pozytywnie wp艂ynie na stosunek jako艣ci do ceny. Przychylne opinie od konsument贸w buduj膮 r贸wnie偶 wiarygodno艣膰 marek.
Wady C2B
Z punktu widzenia firmy du偶膮 wad膮 jest brak decyzyjno艣ci w kwestii ceny, poniewa偶 konsumenci j膮 okre艣laj膮. Patrz膮c od strony konsumenta mo偶e on potrzebowa膰 du偶ego ruchu w obr臋bie witryny, z kt贸r膮 wsp贸艂pracuje, aby to by艂o dla niego op艂acalne.
Istniej膮 r贸wnie偶 inne modele biznesowe, do kt贸rych nale偶膮:
- G2B (government-to-business) 鈥� jest to relacja pomi臋dzy jednostkami rz膮dowymi i administracyjnymi, a przedsi臋biorstwem. Model obejmuje m.in. e-deklaracje podatkowe dla firm,
- G2C (goverment-to-citizens) 鈥� to relacja pomi臋dzy rz膮dem, a jego obywatelami, obejmuj膮ca czynno艣ci zwi膮zane z handelem elektronicznym, np. p艂acenie podatk贸w, rejestracja pojazd贸w,
- B2A (business-to-administration) 鈥� relacja ta zachodzi pomi臋dzy firmami, a urz臋dami administracji rz膮dowej (i samorz膮dowej).
Modele biznesowe w e-commerce -podsumowanie
Na rynku istniej膮 r贸wnie偶 inne, mniej popularne modele biznesowe, takie jak chocia偶by G2E (goverment-to-employee), czy te偶 B2G (business-to-government). My ograniczyli艣my si臋 jednak do om贸wienia najpopularniejszych z nich, czyli B2C, B2B, C2C oraz C2B.
Je艣li podobaj膮 Ci si臋 tre艣ci, kt贸re tworzymy, sprawd藕 r贸wnie偶:
Autor: Marcin Iskrzycki
Pasjonat e-commerce, kt贸ry ka偶d膮 woln膮 chwil臋 po艣wi臋ca na przeszukiwanie Internetu, aby by膰 na bie偶膮co z nowinkami i trendami dotycz膮cymi zak艂adania i prowadzenia dochodowych sklep贸w internetowych.
